اگر شما صاحب یک چاپخانه و یا یک اپراتور چاپ، یا یک طراح و یا یک کارمند شاغل در یک مجموعه چاپ و بسته‌بندی هستید تا چه اندازه‌ای با واژه نظارت چاپ و یا ناظر چاپ آشنا هستید؟ آیا وجود یک فرد کنترل‌کننده که بتواند بر فرآیند تهیه و آماده‌سازی و ارسال محصولات چاپی نظارت داشته باشد در یک واحد ارائه‌دهنده خدمات چاپی نیاز است؟ ما در ادامه در این مقاله قصد داریم شما را با این واژه و این تخصص آشنا کنیم! اما در ابتدا شاید بهتر باشد کمی برایتان از خود فرآیند چاپ سخن بگوییم.
فرایند چاپ
چـاپ مجموعه‌ای از کارهـای معیـن و مسـتقل از یکدیگـر اسـت کـه بـرای انجـام دادن آن بـه تخصص‌های مختلـف نیـاز اسـت. بنابرایـن، چـاپ یـک «فراینـد» اسـت کـه چندیـن مرحله کاری دارد. برای بـه انجام رسـاندن بهتـر هـر مرحلـه از یـک فراینـد، نظـارت مسـتمر، امـری مهم و اساسـی اسـت؛ از ایـن رو در هر سـفارش چاپـی، حضـور یـک فـرد به‌عنوان «ناظر چـاپ» ضروری اسـت. چـرا فراینـد چـاپ، نیازمنـد نظـارت اسـت؟ ناظـر چـاپ، مسـئول انجـام درسـت مراحـل مختلـف چـاپ اسـت. از آنجایـی کـه چـاپ انـواع گوناگونـی دارد و هـر نوع از بـرای دسـتیابی بـه بیشـترین حـد آن نیـز مراحـل مختلفـی دارد، پـس نمی‌توان بـرای همه ناظران چـاپ، یک دسـتور ثابت در نظـر گرفت. بـه همیـن دلیـل هـر یـک از انـواع چـاپ، نیازمنـد نظـارت خاص خـود اسـت و ناظـر ویژه‌ای دارد بنابراین برای وظایف ناظر «چاپ سـیلک اسـکرین» با وظایف ناظـر «چاپ فلکسـوگرافی» و وظایـف ناظـر «چـاپ افسـت» و ... تفاوت‌هایی وجود دارد.
نظارت بر چاپ از کجا آغاز می‌شود؟
ممکـن اسـت چنیـن تصـور شـود کـه کار ناظـر چـاپ، از هنـگام چـاپ و در چاپخانـه آغـاز می‌شود، اما چنیـن نیسـت؛ کار نظـارت بـر چـاپ از زمـان طراحـی و خریـد مـواد محصـول چاپـی، آغـاز و تـا زمـان تحویـل محصـول چاپـی بـه انبـار و یـا مراکـز پخش و حتـی فـروش آن ادامه می‌یابد. زیـرا کیفیت چاپ و محصـول چاپـی عـلاوه بـر وابسـتگی بـه فرایند چـاپ، به مـواد بـه کار گرفته شـده و چگونگی جابه‌جایی محصـولات تولیدشده نیز وابسـته اسـت. کیفیت مـواد مصرفی چاپ شـامل یکـی از مهمترین مسـائلی است کـه ناظـر چاپ بر آن‌ها نظـارت دارد) مرکـب، کاغـذ، مقـوا، پلاسـتیک و ...( و ویژگی‌های مربوط به آن‌ها.
ناظر چاپ کیست و نظارت چاپ چیست ؟
ناظر فنی چاپ کسی است که علاوه بر کارور درجه دو کامپیوتر بتواند از عهده تشخیص انواع چاپ، نظارت بر لی آت موضوعات چاپی، تشخیص کیفیت عکس و اسلایدها، طرح‌های چاپی، کارهای لیتوگرافی و فرایندهای چاپ و برش و صحافی و هزینه‌یابی برآید؛ و اصولاً نظارت چاپ چیست؟
وظایف ناظر چاپ چیست؟
1 – توانایی نظارت بر لی آت موضوعات چاپی
2 – آشنایی با موضوعات چاپی و کاربرد آن‌ها
بروشور و کاربرد آن + کاتالوگ و کاربرد آن
پوستر و کاربرد آن + انواع کارت و کاربرد آن‌ها
سربرگ و کاربرد آن‌ها + پاک نامه و کاربرد آن‌ها
نشریات و کاربرد آن‌ها +کتب و جزوات
3 – آشنایی با مفهوم لی آت و کاربرد آن در فرایند چاپ
4 – آشنایی با مفهوم هنر و کاربرد آن در چاپ
5 – آشنایی با روانشناسی رنگ و کاربرد آن در هنر
6 – توانایی تشخیص انواع چاپ و کاربرد آن
7 – آشنایی با صنعت چاپ و تاریخچه آن
8 – آشنایی با روش‌های چاپ و کاربرد آن‌ها
چاپ ملخی و کاربرد آن + چاپ طلاکوب و کاربرد آن
چاپ افست و کاربرد آن + چاپ فلسکو و کاربرد آن
چاپ هلیو و کاربرد آن + چاپ فلوک (پفکی) و کاربرد آن
9 – شناسایی اصول تشخیص انواع چاپ
10 – توانایی تشخیص عوامل مؤثر محیط کار
11 – آشنایی با عوامل مؤثر فیزیکی محیط کار
12 – آشنایی با عوامل فیزیولوژیکی محیط کار
13 – آشنایی با عوامل بیولوژیکی محیط کار
14 – آشنایی با ارگونومی
15 – شناسایی اصول تشخیص عوامل مؤثر محیط کار
16 – توانایی تشخیص عوامل مؤثر محیط کار
17 – توانایی تشخیص انواع چاپ به کاربرد آن
18 – توانایی نظارت بر لی آت موضوعات چاپی
19 – توانایی تشخیص کیفیت عکس و اسلایدهای موضوعات چاپی
20 – توانایی تشخیص کیفیت طرح‌های موضوعات چاپی
21 – توانایی تشخیص کیفیت کارهای لیتوگرافی
22 – توانایی نظارت و تشخیص کیفیت فرایندهای چاپ
23 – توانایی تشخیص کیفیت صحافی فرم‌های چاپی
24 – توانایی هزینه‌یابی از فرایندهای چاپ
25 – توانایی اجرای مقررات و آیین‌نامه‌های شغلی و استانداردهای تضمین کیفیت
ویژگی‌های ناظر چاپ چیست؟
هر وقت فردی علاقه‌مند شد که اسم نظارت یا ناظر بر آن استوار باشد باید بداند به‌طور طبیعی داشتن چشمان قوی و چابکی از لوازم ضروری برای ایفای نقشش به‌حساب می‌آید. صنعت چاپ در همه جا، جای خودش را باز کرده و بروشور، کاتالوگ، پوستر، انواع کارت، سربرگ، تراکت، نشریه و کتاب و جزوه‌ها را به زیر چتر خود آورده است. فرد علاقه‌مند به این شغل باید دید هنری و رنگ‌شناسی خوب و روانشناسی طرح‌ها و رنگ‌ها را به خوبی درک کند.
کار جمعی را بپسندد و بتواند در کارهایی که نتیجه و محصول آن توسط یک جمعی به نتیجه می‌رسد به‌طور فعال شرکت کند. مسئولیت‌پذیری و توانایی ریسک کردن و تقصیر را در صورت قصور و کوتاهی به گردن دیگران نینداختن و حوصله و بردباری به خرج دادن بسیار در این شغل حیاتی است و اگر یکی از آن‌ها دچار عیب باشد شخص توانایی ادامه کار را ندارد. نکته‌بینی و تیزبینی بسیار مهم است.
بنابراین می‌توان گفت حضور یک ناظر چاپ در مجموعه‌ای که شاخه اصلی فعالیت آن چاپ و بسته‌بندی و تبلیغات به شمار می‌آید نقشی کلیدی و حیاتی می‌تواند داشته باشد چرا که وی می‌تواند با ارائه‌ی برنامه‌ریزی‌های دقیق و نظارت درست به تسریع تولید و ارتقاء کیفیت محصولات چاپی و افزایش بازدهی مفید و کارآفرینی کمک شایانی بکند.